Heisenberg Kesinsizilik
ilkesine göre evrendeki en kesin bilgi kümesi (momentum ve konum veya
enerji ve zaman vb.) bile en az Planck sabiti kadar kesinsizlik
içermektedir. Türkçe'de bu ilkeye çoğu zaman belirsizlik ilkesi
denilmektedir. Ancak bunu belirlenimsizlik ile karıştırmamak gerekir.
Kuantum
evreninin doğası gereği bir mininum kesinlik birimi içermesi, bu evrenin
indeterministik davranabileceği şeklinde yorumlara neden olabilmektedir. Gözlemciye indeterministik
görünen olaylar gerçekten öyle midir? Sebebini bilemediğimiz sonuçlar gözlememiz evrenin nedenselliğe aykırı
davrandığını gösterir mi?
Işık hızının aşılamayacağı düşünülen evrende, nedensellik ilkesi tek yönlü zaman okuyla işliyor gibi görünmektedir. Ancak "Işık hızında duran zaman"
yazımda bahsettiğim gibi ışık hızını aşan nicemler (takyon) ile tersine
dönen zaman oku nedensellik ilkesini de etkileyebilir. Bu durumda gelecekteki bir sonucun şimdiki sebebi etkilemesi mümkün
olabilir mi?
Geçmiş değiştirilemez görünse de, gelecekteki bir takyonik nicemin sebep olacağı şimdiki sonuçlar, zaman ilerledikçe geçmişte ki sebepler olarak algınmaya devam edecektir. Geçmişteki sebebini bulamadığımız sonuçların sebebini belki de gelecekte aramalıyız. Seçimler ve sonuçlar sadece geçmişteki sebeplerden değil gelecekteki sebeplerden de kaynaklanıyor olabilir.
Geçmiş değiştirilemez görünse de, gelecekteki bir takyonik nicemin sebep olacağı şimdiki sonuçlar, zaman ilerledikçe geçmişte ki sebepler olarak algınmaya devam edecektir. Geçmişteki sebebini bulamadığımız sonuçların sebebini belki de gelecekte aramalıyız. Seçimler ve sonuçlar sadece geçmişteki sebeplerden değil gelecekteki sebeplerden de kaynaklanıyor olabilir.